Yahudiler Gençlerini Türkiyeden Gitmelerine Engel Olmalı...Her Şey sadece Para Ve Güzel Yaşamak değil ki...
| |
Hep düşünürdüm bir millet nasıl yok edilir. Bu belgeselde açık açık belli oluyor. Beş veya 10 sene sonra yine Avrupa'da Yahudi kıyımı başlayacak, bence, Yahudi halkının büyükleri geleceklerini kaybedecek diye bu çocuklarını Türkiye'den çıkarıp, daha emniyetsiz yerlere götürüp, bir nevi kurban ediyorlar.
Tarih değişmez...500 yıl önce nasıl olduysa aynısı tekrar olacakır.
Belgeselde geçen şu kızımızın sözü dikkate alınmalı...
0:01
Ben Yahudi olduğumu bilerek büyüdüm.
0:04
Gerçi şeyi de hatırlıyorum,
0:05
diğer insanların Yahudi olmadığını öğrendiğimde
0:07
yaşadığım şoku da hani hatırlıyorum.
0:09
En sevdiğiniz yemek nedir? Benim kuru fasulye pilav.
0:12
Boğaz'da rakı içmeye kim hayır diyebilir?
0:14
E bunların hepsini bir köşeye bırakıyorsunuz,
0:17
hiç dilini ve kültürünü bilmediğiniz bir topluma gidiyorsunuz,
0:20
sadece dini aidiyetiniz aynı olduğu için.
0:22
Son bir senede, arkadaşlarımın yarısından fazlası yurtdışına taşındı.
0:40
Buraya girerken de fark etmişsinizdir.
0:42
Pek çok akvaryumdan ve demir kapıdan geçerek giriliyor buraya.
0:47
Tahliyeyi mesela yavaş yaparız. 100 kişilik bir ayinin yüzü bir anda çıkmaz.
0:51
Onar onar çıkartılır dışarıya insanlar.
0:54
Dışarıda böyle bir ani kalabalık olmasın, dikkat çekilmesin vesaire, diye.
0:58
Olabildiğince hani amaç, dikkat çekmemek.
1:03
2003 yılında Neve Şalom ve Bet İsrael Sinagogları'na düzenlenen
1:07
ve 27 kişinin hayatını kaybettiği saldırılar sırasında
1:11
avukat Betsi Penso, 12 yaşındaydı.
1:15
Biz bire bir, buradaki bombalamaları yaşadık.
1:18
Şu anda belki beyaz Türkler de aynı hissiyat içerisinde,
1:22
ama bu bizde çok uzun zamandır var,
1:24
yeni bir şey değil yani.
1:26
Yani,
1:27
bizim başımıza kötü bir şey gelir ve o yaptığıyla kalır.
1:30
En saçma şey, hani dolar yükseliyor, antisemitizm çıkıyor.
1:34
Zeytin Dalı Operasyonu'ndan da çıkıyor.
1:36
Metin Hara, Adriana Limayla çıkmaya başlıyor mesela.
1:38
Metin Hara Yahudi olduğu için, antisemitizm dolu tweetler atılıyor.
1:43
Her şeyden çıkabilir yani.
1:47
Penso, kuşağındaki pek çok arkadaşı gibi
1:50
artık Türkiye'den ayrılma seçeneğini değerlendiriyor.
1:54
İsrail'de yüksek lisans yapıyor.
1:58
Ben İstanbul'a aşığım, yani öyle diyebilirim.
2:01
Benim için çok zor bir şey, İstanbul'u bırakıp bir başka yere gitmek.
2:04
İstanbul benim evimdir, yani başka bir şeyim olamaz.
2:08
Yani her geldiğimde geriye, hani evime geldim, diye hissediyorum.
2:12
Ama işte artık yavaş yavaş böyle insanın iki tane evi olmaya başlıyor şimdi.
2:17
İspanya ve Portekiz yaklaşık 500 yıl önce gördükleri baskı nedeniyle,
2:21
buraları terk edip Anadolu'ya yerleşen Yahudilere vatandaşlık yolu açtı
2:26
ve Türkiye'deki birçok genç, bu iki ülkenin pasaportunu edindi.
2:31
Ancak bu ülkelerdeki kısıtlı iş olanakları nedeniyle göçün adresi başka oldu.
2:38
Çok sayıda genç, İsrail'in yolunu tuttu.
2:41
Eskiden göçenlerle de birlikte, bu ülkede artık Türkiye kökenli Yahudilerin sayısı
2:47
Türkiye'de yaşayanlardan çok daha fazla.
2:52
Cem Türkel ve Anita Kaneti son dönemde Tel Aviv’de geleceğini kurmayı tercih edenlerden.
3:00
Buradaki Türk Yahudileri sık sık bir araya geliyor.
3:07
Ama şimdi okumaya gelenler çok fazla, üniversite okumaya gelen.
3:10
Daha 18 yaşındaki gençler buraya geliyor.
3:12
Ama buradaki Türk Yahudi nüfusu artıyor gittikçe.
3:15
Bence buraya birçok gelen insan daha sosyal,
3:18
daha kariyer sebeplerinden dolayı geliyor şu anda,
3:20
Türkiye'de durum ekonomik olarak burası kadar iyi değil mesela.
3:24
Ve benim için İngiltere'de fırsatlar vardı.
3:26
Ona rağmen burayı seçme sebeplerimden bir tanesi aidiyet midir?
3:30
Olabilir.
3:32
Gelmesi daha yakın, bir saat iki saat yol var, saat farkı yok.
3:36
Onun dışında gelmen için bir sürü teşvik var.
3:38
Gelmeni istiyor devlet senin buraya, yaşamanı istiyor ya da tatmanı istiyor, bir gelip görmeni istiyor.
3:41
Teşvik olunca rahat rahat gelebiliyorsun.
3:43
Maddi destek var, dil kursu veriyor bir beş aylığına.
3:47
Onun dışında özel kurs alabiliyorsun daha geleceğinle, kariyerinle ilgili kurs alabiliyorsun.
3:51
Hepsine yardımcı oluyor.
3:52
Yahudileri dünyada kabul etmek, ülkeler için bir seçim gibi,
3:57
mesela Türkiye için hani, "Biz Yahudilere kucak açıyoruz" gibi bir durum var
4:01
ve eğer bu ileride böyle olmazsa, zorlana da biliriz.
4:04
Onun için kesinlikle Yahudilerin kaçabilecekleri bir yer olma fikri, bana güzel geliyor.
4:10
Yani gidilebilecek bir yer olması gerekli bence, var olmak için.
4:17
Tarihçi ve yazar Rıfat Bali'ye göre özellikle İsrail'e göçün
4:21
dini ve kültürel nedenlerden çok,
4:24
daha iyi bir yaşam arayışından kaynaklandığı görüşünde.
4:27
Yani sabah akşam Yahudiliğe küfür ediliyor medyada, şurada burada.
4:31
"Yeter artık, biz buna daha ne kadar tahammül edebileceğiz?"
4:34
diyen genç kitle,
4:35
bir şekilde burada ekonomik problemleri var.
4:39
Dolayısıyla yüksek okul ücretlerini ödeyemiyor.
4:42
Maarif okuluna da göndermek istemiyor,
4:44
çünkü orada muhafazakar bir eğitim olacağını düşünüp, göndermek istemiyor.
4:49
Yahudi toplumunun 73 yıllık gazetesi Şalom'un Genel Yayın Yönetmeni İvo Molinas,
4:54
Yahudi cemaatinin nasıl küçüldüğünü anlatıyor.
4:58
Burada gelecek görmeyen gençler, özellikle,
5:01
özellikle bu 15 Temmuz darbesinden sonra, darbe girişiminden sonra,
5:06
gelecek adına umutsuzlanan gençler,
5:09
Türkiye'yi çok terk etti, Türk Yahudi gençleri.
5:11
Türkiye'nin ekonomik sıkıntılarını göz önüne alırsak,
5:14
özellikle yeni çocuklu aileler, Türkiye'den gitmeyi çok ciddi anlamda düşünüyorlar, değerlendiriyorlar.
5:19
Sadece İsrail'e değil bu arada.
5:21
Bir parça da ekonomik olanakları daha iyi olanlar,
5:24
Avrupa'ya da gitmeyi düşünüyorlar.
5:25
50 yıl içinde şu anda 15 bin, 15 bin 500 olan Türk Yahudi toplumu nüfusu
5:30
1000-2000'lere düşecek, bu gidişat devam ettiği müddette.
5:33
Yani
5:35
doğum-ölüm oranları bugün 1'e 4, 1'e 5.
5:37
Yani her yıl bir çocuk doğuyorsa, dört veya beş ölüm var.
5:41
Artı, her yıl da belki 250 ile 500 kişinin
5:44
bir yurtdışına göçü söz konusu
5:48
ve olağanüstü bir gelişme olmazsa, Türkiye Yahudi toplumu
5:52
her geçen yıl biraz daha azalmaya doğru gidecek.
5:56
Türkiye Cumhuriyeti'nde Yahudiler, Lozan sonrası Ermeni ve Rumlarla birlikte
6:01
resmen azınlık statüsü tanınan üç gruptan biri oldu.
6:06
1927 yılındaki nüfus sayımına göre,
6:09
genç Cumhuriyet'in topraklarında 81 bin 392 Yahudi vardı.
6:15
O günkü genel nüfusa oranla, Türkiye'de yaşayan yaklaşık her 1000 kişiden altısı Yahudiydi.
6:22
Bugün bu oran, on binde ikinin altında.
6:26
Osmanbey'deki tüccarın, yahut da Ulus'ta oturan ailenin
6:29
gündelik hayatta bir antisemitizmle karşılaştığını hiç zannetmiyorum.
6:34
Yani vardır ayrımcı söylemleri,
6:36
ama o antisemitizm değil.
6:37
Genel atmosfer rahatsız ediyor. Yani İsrail karşıtlığı, İsrail düşmanlığı ile başlayıp,
6:42
genelleşen ve Yahudileri kavrayan,
6:44
çünkü Yahudilik ve İsrail birbirine, iç içe geçmiş şeyler,
6:47
onun yarattığı bir huzursuzluk, bir tedirginlik.
6:51
Bana kalırsa 6-7 Eylül'ün travması akıllarda.
6:54
Yani hiç yoktan, kitlesel bir hareketin nasıl kontrol dışına çıkıp, yağmalamaya gitmesi.
7:00
Endişe budur.
7:01
"Bak geçmişte bu oldu, bir daha olabilir" gibisinden,
7:04
"Susalım, fazla patırtı etmeyelim" gibi bir şey var, bir strateji var.
7:16
Milen Yeşilbahar ve Dani Baran Türkiye'de kalmayı seçenlerden.
7:22
İnsanlar sürekli konuyu evirip çevirip, bir şekilde İsrail'e bağlamaya çalışıyorlar.
7:29
"Ama siz de, siz de" derken sürekli İsrail'le alakalı politikalardan bahsediyorlar.
7:33
Ben de onlara en basitinden şunu anlatmaya çalışıyorum:
7:35
Bakın,
7:37
benim ailem,
7:38
Türkiye'deki Yahudilerin büyük çoğunluğunun ailesi 500 küsur yıldır burada.
7:43
Hatta aralarından iki bin küsur yıldır bu topraklarda yaşayan insanlar var.
7:47
Doğal olarak biz, binlerce yıldır bu toprakların bir ferdiyiz,
7:52
bu topraklarda oy kullanıyoruz,
7:54
ben burada askere gittim,
7:56
burada vergi ödüyorum.
7:57
Doğal olarak bana, seçmediğim bir ülkenin, toplumsal dininin %75'i benle aynı dini paylaşıyor diye,
8:05
seçmediğim bir ülkenin, seçmediğim iktidarının, seçmediğim dış politik eylemlerinin
8:10
başka bir ülkeyle olan sorunlarıyla alakalı bana soru soruyorsunuz.
8:14
Yani ben bunu nereden bilebilirim?
8:19
İsrail beni hiç çekmiyor.
8:21
Kültürü, yaşayış tarzı, opsiyonları
8:25
çekmiyor; bana çok değişik bir yaşam stili geliyor.
8:28
İstanbul gibi bir yerde büyüdükten sonra.
8:31
O yüzden, oraya yokum.
8:32
Sürekli bombalanma tehlikesi,
8:35
"Sığınaklara inelim, evimizde sığınak olsun."
8:37
Yani bu baskıda yaşamak beni mutlu etmez.
8:41
Burada (Türkiye'de) kendimi güvenli hissetmiyorum, o ayrı konu.
8:44
Ama orada sığınak psikolojisi yaşadım ve hiç, hiç iyi değil yani.
8:51
En sevdiğiniz yemek nedir? Benim kuru fasulye pilav.
8:54
Veya işte Boğaz'da rakı içmeye kim hayır diyebilir?
8:57
E bunların hepsini bir köşeye bırakıyorsunuz,
9:00
hiç dilini ve kültürünü bilmediğiniz bir topluma gidiyorsunuz, sadece dini aidiyetiniz aynı olduğu için.
9:05
Yapabileceğiniz en değerli meslek, öğrenim gördüğünüz bir işi, yapamıyor durumdasınız.
9:13
Son bir senede, arkadaşlarımın yarısından fazlası yurtdışına taşındı.
9:17
Okumaya, işe, farklı sebeplerden.
9:20
Şu an burada gerçekten, eskiden 30 arkadaşım varsa şu an beş arkadaşım kaldı.
9:25
O beşi de giderse, mecburiyetten ben de gideceğim ama tabii ki tercihim değil.
9:37
Buraya gelmiş olmam da aslında, tam olarak buralı olduğum, anlamına gelmiyor.
9:41
Çünkü ben buradaki vatandaşlık başvurusu yaparak gelmiş biri değilim.
9:45
Öğrenci vizesi alıp, burada yüksek lisans yapmaya geldim sadece.
9:50
Ama burada, bir düzenim artık yavaş yavaş oluyor.
9:53
Diğer tarafta da ama tabii ailem, kardeşim,
9:56
diğer orada bıraktığım arkadaşlarım var.
9:58
Şu anda burada kalacakmışım gibi hissediyorum.
10:01
Çok fazla iş olanağı olduğunu hissediyorum.
10:04
Gençlere çok daha önem verildiğini hissediyorum.
10:06
Sokaklar çok daha cıvıl cıvıl.
10:12
İstanbul'da çok tabii hareketli bir hayat var.
10:15
Ama burada sanki birazcık daha insan odaklı her şey gibi geliyor.
10:20
İstanbul'dan gitmek benim için çok zordu.
10:22
Hiç hayatımda hesapladığım ve yapmayı planladığım bir şey değildi.
10:26
Ne buraya, ne başka bir ülkeye.
10:31
50 sene sonrası için İstanbul'daki Yahudi popülasyonunun
10:35
gerçekten çok düşük olacağı konuşuluyor şu anda.
10:39
Bitti.
10:40
Yani maalesef bitti.
[Birileri bitmesini istiyor gibi...]
« Prev Post
Next Post »