Polikistik over sendromu

|

Temel Bilgiler

Polikistik over sendromunun (PCOS) üreme çağındaki kadınların yaklaşık %8-13'ünü etkilediği tahmin edilmektedir.

Dünya çapında PKOS vakalarının %70'e kadarı teşhis edilememektedir.

PKOS, anovülasyonun en yaygın nedeni ve kısırlığın önde gelen nedenidir.

PKOS, fiziksel ve duygusal sağlığı olumsuz yönde etkileyen çeşitli uzun vadeli sağlık koşullarıyla ilişkilidir.

PKOS kalıtsal olabilir ancak belirtileri ve seyri etnik kökene bağlı olarak değişiklik gösterir.

Genel bilgi

Polikistik over sendromu (PKOS), üreme çağındaki kadınlarda görülen yaygın bir hormonal bozukluktur. PKOS genellikle ergenlik döneminde başlar ancak belirtiler zamanla değişebilir.

PKOS hormonal dengesizliklere, düzensiz adet döngülerine, aşırı androjen düzeylerine ve yumurtalıklarda kist oluşumuna neden olabilir. Genellikle yumurtlama eksikliğinin eşlik ettiği düzensiz adet döngüsü, hamile kalmayı zorlaştırabilir. PKOS kısırlığın önde gelen nedenidir.

PKOS tamamen tedavi edilemeyen kronik bir hastalıktır. Ancak yaşam tarzı değişiklikleri, ilaçlar ve kısırlık tedavileri semptomların azaltılmasına yardımcı olabilir.

PKOS'un nedenleri tam olarak belirlenmemiştir ancak ailesinde tip 2 diyabet öyküsü olan kadınların PKOS riskinin yüksek olduğu bilinmektedir.

Sorunun ölçeği

PKOS önemli bir halk sağlığı sorunudur ve üreme çağındaki kadınlar arasında en sık görülen hormonal bozukluklardan biridir. Sendromun üreme çağındaki kadınların %8-13'ünde meydana geldiği ve vakaların %70'e kadarının teşhis edilemediği tahmin edilmektedir.

PKOS prevalansı bazı etnik gruplarda daha yüksektir; temsilcilerinin sendromun komplikasyonlarını, özellikle de metabolik bozuklukları yaşama olasılığı daha yüksektir.

PKOS'un fiziksel ve psikolojik sonuçları, özellikle obezite, vücut imajı ve kısırlıkla ilgili olanlar, zihinsel sağlık sorunlarına ve sosyal damgalanmaya yol açabilir.

Belirtiler

Polikistik over sendromunun semptomları çeşitlidir ve sıklıkla bireyseldir. Semptomlar zamanla değişebilir ve sıklıkla belirgin bir tetikleyici olmadan ortaya çıkabilir.

Aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:

ağır, uzun süreli, gecikmeler, düzensiz adet kanaması veya bunların yokluğu ile birlikte;

kısırlık;

sivilce ve yağlı cilt;

yüzde veya vücutta aşırı kıllanma;

erkek tipi kellik veya saçların incelmesi;

özellikle bel boyutunda bir artışın eşlik ettiği kilo alımı.

PKOS, aşağıdakiler de dahil olmak üzere diğer bozuklukların gelişme riskini artırır:

tip 2 diyabet;

hipertansiyon (yüksek tansiyon);

artan kolesterol seviyeleri;

kalp hastalığı;

endometrial kanser (uterusun iç astarının kanseri). 

Ayrıca PKOS anksiyete ve depresyona neden olabilir ve olumsuz beden imajına neden olabilir. Bu semptomların bazıları, özellikle de kısırlık, obezite ve aşırı kıllanma, sosyal damgalanmaya yol açabilir. Bütün bunlar, aile, diğer insanlarla ilişkiler, iş ve sosyal açıdan yararlı faaliyetlere katılım gibi yaşamın diğer yönlerini olumsuz yönde etkileyebilir.

Teşhis

Aşağıdaki kriterlerden en az ikisinin mevcut olması durumunda polikistik over sendromu tanısı konur:

Yüksek androjen düzeylerinin belirti ve semptomları (yüzde veya gövdede aşırı kıllanma, kafa derisinde saç dökülmesi, akne veya kan örneğinde yüksek testosteron seviyeleri) – diğer nedenler ekarte edildikten sonra.

Düzensiz adet döngüsü veya adetin olmaması - diğer nedenleri dışladıktan sonra.

Ultrason muayenesine göre polikistik over sendromu.

Ancak yaygın olmayan karakteristik hormonal değişiklikleri belirlemek için kan testleri yapılabilir. Polikistik over sendromu olan kadınlarda aşağıdaki düzeylerde artış görülebilir:

testosteron (yumurtalıklar tarafından üretilen ve saç büyümesini etkileyen androjenik bir hormon);

östrojenler (yumurtalıklar tarafından üretilen ve rahim iç zarının (endometriyum) büyümesini uyaran hormonlar)

luteinize edici hormon (LH, yumurtalıklar tarafından hormon üretimini etkileyen ve fizyolojik yumurtlamada önemli bir rol oynayan bir hipofiz hormonu);

insülin (esasen gıdalardan elde edilen enerjinin kullanılmasından sorumlu olan bir hormon); Ve

anti-Müllerian hormonu (yumurtalıkların üreme potansiyelini karakterize eder).

Doktorlar teşhis koyarken ergenlik veya menopoz sırasında düzensiz adet döngülerinin ve yumurtlamanın normal olabileceğini, polikistik yumurtalık hastalığının kalıtsal olabileceğini ve ailesinde PKOS veya tip 2 diyabet öyküsü olan kadınların PKOS gelişme riskinin yüksek olduğunu da göz önünde bulundururlar. Ayrıca ultrason görüntüsü her zaman net olmayabilir ve PKOS'lu bazı kadınlarda polikistik over sendromu belirtileri görülmeyebilir.

Tedavi

PKOS tamamen iyileştirilemez, ancak tedavi semptomların azaltılmasına yardımcı olabilir.

Adet döngünüz düzensizse, çocuk sahibi olmada zorluk yaşıyorsanız, ayrıca şiddetli sivilceleriniz ve kıllanmanız varsa mutlaka bir uzmana başvurmalısınız.

PKOS'un bazı semptomları yaşam tarzı değişiklikleriyle azaltılabilir. Dengeli beslenmek ve yeterli egzersiz yapmak, kilo vermenize ve tip 2 diyabet riskinizi azaltmanıza yardımcı olabilir. 

Bazı durumlarda hamileliği önlemeye yönelik ilaçlar (doğum kontrol hapları) yardımıyla adet döngünüzü düzenleyebilir ve semptomların şiddetini azaltabilirsiniz. Diğer ilaçlar sivilce ve aşırı kıllanma gibi PKOS semptomlarını azaltmada etkili olabilir.

PKOS için doğurganlık tedavileri, yaşam tarzı değişikliklerini, ilaçları veya düzenli yumurtlamayı teşvik etmek için ameliyatı içerir. Bazı durumlarda, belirli riskler taşısa da tüp bebek (tüp bebek) yöntemine başvurulabilir.

DSÖ faaliyetleri

DSÖ, dünya çapında kadınların sağlığını ve üreme refahını iyileştirme çabalarının bir parçası olarak PCOS'u ele almak için Üye Devletlerle birlikte çalışmaktadır. Örgüt, hükümet ve hükümet dışı ortaklarla işbirliği içinde PKOS konusunda farkındalığı artırıyor ve sağlık hizmeti sağlayıcılarına sendromun nasıl tanımlanıp tedavi edileceği konusunda rehberlik sağlıyor. Ayrıca DSÖ, PKOS'un neden olduğu kısırlığın önlenmesi, teşhisi ve tedavisi için en etkili yöntemlerin geliştirilmesine yönelik araştırmaları teşvik etmekte ve bu alandaki en acil çözülmemiş sorunları tespit etmektedir.

DSÖ, kısırlığın yaygınlığı ve nedenlerine (özellikle PKOS) ilişkin istatistiklerin toplanmasını desteklemektedir. Üye Devletlerin kısırlık sorununu ve nedenlerini ulusal politikalar, hizmet sistemleri ve sağlık finansman mekanizmaları yoluyla daha proaktif bir şekilde ele almalarına yardımcı olur, böylece kısırlık bakımına ihtiyacı olan herkesin mali zorluklarla karşılaşmadan bu bakımı alabilmesi sağlanır.

Benzer Yazılar